Ga 2015 Past Questions (Objectives)

June 2015
Ghanaian Language & Culture – (Ga) 1
PAPER 1
45 minutes

Answer all the questions
Ha sanebimɔi nɛɛ fɛɛ ahetoo.

1. Nuu ni fɔ mitsɛ lɛ, mi………..ni.
A. nana kansoa
B. nanshishiu
C. naa
D. nii

2. Minyɛmi yoo bi lɛ, efeɔ mi….
A. wu
B. ŋa
C. bi
D. nii

3. Mistɛ nyɛmi yoo lɛ, efeɔ mi…..
A. nyɛkwɛ
B. nyɛ
C. naa
D. nii

4. Minaa ji Awo Afole ejaakɛ minyɛ….ji lɛ.
A. naa
B. nyɛ
C. nyɛŋkpa
D. nyɛfio

5. Ataa Adjei nyɛmi ji minaa hewɔ lɛ efeɔ mi….
A. nii dadaa
B. nii kansoa
C. nii
D. nuumo

6. Miŋa nyɛmi nuu lɛ ji mi…..
A. wu
B. shabi
C. shieŋtsɛ
D. wu

7. Bi nuu kɛ bi yoo nyɛŋ amɛbote gbalashihilɛ mli ejaakɛ …. ji amɛ
A. nyɛmimɛi
B. nanemɛi
C. shieŋtsɛmɛi
D. wekumɛi

8. Amɛɛle yɛ bi kome dani ekɛ Ataa Sowa hi shi, hewɔ lɛ Ataa Sowa……ji eŋa bi lɛ.
A. banuma
B. bi
C. naanyo
D. wekunyo

9. Namɔ ji mɔni kwɛɔ tsɛsɛɛ kɛji ebɛ ?
A. eshieŋtsɛ
B. eŋa
C. enaanyo bi
D. ebinuu nukpa

10. Biyoo yeee etsɛ nii ejaakɛ….
A. ewako tsɛ kɛtsu nii
B. esumɔɔɔ etsɛ nibii
C. ekɛ nibii lɛ baaya shia kroko
D. ejeee suɔmɔ bi

11. Gboshinii jaa mli lɛ…..ji mɔ ni yɔɔ hewalɛ.
A. binuu
B. ŋa
C. shieŋtsɛ
D. wekunukpa

12. Ataa Kwei ye Ataa Sowa nijaa he odase ejaakɛ…..
A. amɛtee skul kome
B. amɛyaa sɔlemɔ kome
C. nyɛmimɛi ji amɛ
D. nitsulɔi ji amɛ

13. Awoɔ maŋtsɛ lɛ bi nukpa yɛ esɛɛ ejaakɛ
A. egbɛnaa ni
B. efɔɔ nibii ahe
C. esumɔɔ esane
D. etsɔɔ lɛ nitsumɔ

14. Bi fɛɛ bi yɛ gbɛfaŋ nɔ yɛ etsɛ gboshinii anɔ ejaakɛ……
A. egbɛnaa ni
B. enibii ni
C. ewa etsɛ kɛhe
D. ehe eha etsɛ lɛ

15. Ayeɔŋ kpai yɛ gboshinii jaa he kɛtsɛɔ….
A. nitsulɔi
B. sisai
C. polisifoi
D. wekumɛi

16. Te niyenii ateŋ nɔ ni ayeɔ kɛji eshɛ Hɔmɔwɔ lɛ….
A. Akpliji
B. Ataŋ
C. Kɔmi
D. Kɔ

17. Maji nɛɛ ateŋ ekome mlibii shiɔ Obene
A. La
B. Nuŋua
C. Osu
D. Tɛma

18. Gamɛi yeɔ Hɔmɔwɔ, nakai nɔŋŋ Adamɛi yeɔ……
A. Asafotufiam
B. Hogbɛtsotso
C. Kundum
D. Odwira

19. Hɔmɔwɔ shishi ji….
A. niyenii shwamɔ
B. niyenii hamɔ
C. hɔmɔwɔlɔi agbi
D. hɔmɔ yiwɔmɔ

20. Kɔgbamɔ shishi ji
A. yɛlɛshimɔ
B. otɔshimɔ
C. kpokpoihoomɔ
D. fotolihoomɔ

21. Alɔnte diŋ ko akafo wɔteŋ shishi ji…
A. wɔkatsu nii
B. wɔkaye nii
C. bei akaba wɔteŋ
D. nyɔmɔ akaba wɔnɔ

22. Afeee hoo Hɔmɔwɔ beiaŋ ejaakɛ…….
A. ayaa wuo
B. ama kɔmfɛ
C. adu ŋmaa
D. aaye afi

23. Ghana gbii juji lɛ ekomɛi nɛ bɛja…..
A. Afuabe 25
B. Afuabe 26
C. Otsokrikri 6
D. Oflɔ 24

24. Ghana heyeli lɛ kaimɔ gbi ji…..
A. Otsokrikri 6
B. Oflɔ 24
C. Afuabe 24
D. Agbiɛnaa 16

25. Tsutsu ko lɛ Gamɛi kaneɔ amɛnyɔji lɛ kɛyashiɔ….
A. nyɔŋma kɛ ejwɛ
B. nyɔŋma kɛ etɛ
C. nyɔŋma
D. nɛɛhu

26. Nyɔɔŋ ko gbɛi ji Otsokrikri ejaakɛ…
A. nugbɔ nɛɔ waa
B. hulu tsoɔ waa
C. fɛi yeɔ waa
D. abɛi baa waa

27. Atsɛɔ nyɔɔŋ ni ji nyɔŋma lɛ akɛ Antɔŋ. No tsɔɔ…
A. hulu ko gbɛi
B. nyɔɔŋtsere ko gbɛi
C. ŋulami ko gbɛi
D. tsei komɛi agbɛi

28. Tsɔɔmɔ wiemɔ nɛɛ shishi: “Okwaafoi alatsaa”
A. shiaa baa babaoo
B. hulu tsoɔ waa
C. kooloi pii baa
D. nu nɛɔ ŋwɛtɛŋwɛtɛ

29. Afuabe ji nyɔɔŋ ko ko ni….
A. afua woɔ
B. fɛi yeɔ
C. hulu tsoɔ
D. nu nɛɔ

30. Omama mli……
A. ejeee fu kɛkɛ
B. gbulɔɔ fɔji
C. jeɔ fu
D. ŋmoŋ kɔɔ bo

31. Mɔ ko nɔ leebi ni mɔko nɔ gbɛkɛ….
A. swane
B. gbɛkɛ
C. maŋkɛ
D. nyɔɔŋteŋ

32. Bi ni nuɔ nii lɛ …..
A. ayeee abuaaa lɛ
B. atsuuu lɛ
C. akɛ lɛ ewieee pii
D. abiii lɛ saji pii

33. Fiofio adɔdɔŋ fee ekɛye gbee toi….
A. tsuishitoo
B. trumufeemɔ
C. mɔwamɔ
D. woo

34. Koo ni here bo lɛ otsɛɛɛ lɛ koo sha…..
A. waajwaa
B. trumufeemɔ
C. heshibaa
D. aminyeli

35. Gamɛi eyaa wuo daa……………
A. Ju
B. Jufɔ
C. Soo
D. Sohaa

36. Blema ko lɛ ……….hoo kpokpoi ema shi eha Gamɛi.
A. Nae Wulɔmɔ
B. Gbɔbu Wulɔmɔ
C. Kɔɔle
D. La Kpa

37. Hemɔkɛyeli ko yɛ akɛ Gamɛi jɛ…..
A. Burkina Faso
B. Cote d’Ivoire
C. Isreal
D. Niger

38. Mɛni hewɔ afeee hoo kɛji adu ŋmaa lɛ? Aheɔ ayeɔ akɛ…..
A. gbɔi ayi efa yɛ maŋ lɛ mli
B. onukpai lɛ efa gbɛ
C. onukpai lɛ ewɔ
D. sisai eba maŋ lɛ mli

39. “Mita nyɛ loo mikata nyɛ” yɛ adesa-tamɔ mli tsɔɔ….
A. mlifoo
B. naagbe
C. nɔheremɔ
D. toinɔwomɔ

40. Enɛmɛi fɛɛ tsɔɔ nikasemɔ ni anaa kɛjɛɔ adesatamɔ mli, bɛja…..
A. miishɛɛ hi
B. anihaofeemɔ ehiii
C. fuufeemɔ ehiii
D. heshibaa hi

END OF PAPER 1